Kompleks

Kompleks – definiowany jest jako oderwane grupy treści psychicznych czy części osobowości, które odłączyły się od świadomości i zachowują się jak „niezależne istoty”. Źródłem kompleksów zdaniem Junga może być trauma czy wstrząs emocjonalny, wskutek czego część psyche zostaje zasklepiona lub odłączona. Jung podkreśla przy tym, że „świadomość nie jest w stanie dowolnie wytworzyć jakiegoś autonomicznego psychicznego kompleksu”, gdyż jest to wyłącznie domeną nieświadomości. Kompleks ma, zatem, jedynie wówczas charakter autonomiczny, gdy nachodzi nas i przytrafia się jawnie udowadniając swą wyższość wobec świadomej woli. W tym kontekście kompleks rozumiany jest jako autonomiczna intencja nieświadomego, przewyższająca „ja”, a w najgorszym wypadku równa intencji świadomości ego „Wszakże kompleks autonomiczny jest świadomy zawsze tylko częściowo, ponieważ jedynie w sposób warunkowy kojarzy się z „ja”, tzn. nigdy tak, że „ja” mogłoby go objąć całkowicie, wtedy bowiem nie byłby on już autonomiczny. (C.G. Jung / A. Kuźmicki)