Unus mundus

Unus mundus (łac. jeden świat) – termin używany w alchemii oraz psychologii Carla Gustava Junga. Jung twierdzi, iż: „Idea unus mundus niewątpliwie zasadza się na założeniu, że wielość świata empirycznego ustanowiona jest na podstawie jego jedności, że dwa zasadniczo różne światy czy że wiele światów nie może istnieć razem ze sobą, nie mogą się ze sobą mieszać. Podług tego poglądu wszystko, co podzielone i różne, jest raczej jednym i tym samym światem, ale nie jest to świat podpadający pod władzę zmysłów – to postulat, i to tym bardziej prawdopodobny, iż jak dotychczas nie udało się odkryć świata, w którym nie obowiązywałyby znane nam prawa natury. To, że również tak nadzwyczajnie różny od fizycznego świat psychiczny nie jest zakorzeniony gdzieś poza kosmosem, wynika z bezpośredniego faktu, iż między duszą i ciałem istnieją związki przyczynowe wskazujące na ich w gruncie rzeczy jednolitą naturę. Nasze poznanie nie ogarnia istnienia, toteż nie jesteśmy w stanie wypowiadać się w żaden sposób na temat jego całościowej natury. Mikrofizyka po omacku bada nieznany aspekt materii, podobnie jak psychologia kompleksowa na oślep wdziera się w nieznany świat psyche. Oba kierunki badań dokonały odkryć, które można przedstawić jedynie w formie antynomii, oba też ukuły pojęcia, które pod niejednym względem są osobliwie analogiczne.”

Za ideą unus mundus stoi takie wyobrażenie jedności duszy ludzkiej, wedle którego istnieje niewidzialna, nienamacalna psychiczna struktura podstawowa wspólna wszystkim duszom – struktura, która choć analogiczna do struktury anatomicznej mózgu, to z nią nietożsama. (A. Kuźmicki)